در جوان ترین جشنواره فجر چه خبر است؟
سفرگو: «سرو سیمین» که در مجموعه‌ی جشنواره فجر، نوپاترین به شمار می آید، امسال به نهمین دوره رقابتها رسیده و مقرر است بعد از حدود پنج روز نمایش آثار فاخری از ایران و دیگر کشورها، برگزیده های آن معرفی شوند. اما در نهمین جشنواره سرو سیمین چه گذشت؟
به گزارش سفرگو به نقل از ایسنا، نهمین دوره از این جشنواره، که از نظر زمانی آخرین بخش از مجموعه جشنواره های فجر است، از دوم اسفندماه ۱۴۰۳ در موزه هنرهای زیبا در کاخ سعدآباد تهران شروع شده و با تمدید زمان آن مقرر است نمایش آثار تا جمعه دهم اسفندماه ادامه داشته باشد.
این جشنواره با شعار «وفاق ملی و تنوع فرهنگی» و با هدف ارتقاء جایگاه صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران در سطح جهانی طراحی و اجرا شده است. در این دوره، بیشتر از ۷ هزار و ۴۰۰ اثر داخلی و ۱۹۸ اثر خارجی از ۲۰ کشور دریافت شد که ۲۰۱ اثر بعنوان برگزیده در این جشنواره به نمایش درآمد.
جشنواره فجر صنایع دستی در دو بخش اصلی و جنبی برگزار شده است: بخش اصلی شامل نمایش و ارزیابی صنایع دستی فاخر از منظر کیفیت، نفاست، فن ساخت، زیبایی شناسی و هویت و بخش های جنبی شامل قسمتهایی مانند «همای هنر» (تجلیل از چهره های ماندگار)، «ترنج سیمین» (تقدیر از زنان تأثیرگذار)، «نقش آفرین نوین» (حمایت از هنرمندان کمتر شناخته شده)، «نشان فردا» (تمرکز بر هنرمندان جوان)، «نگاه مخاطب» (انتخاب برترین اثر از نگاه مردمی)، «جایزه وفاق» (نمایش وحدت اقوام ایرانی) و «جایزه ویژه دبیر» (اثری که روح جشنواره را به نمایش درآورد) است.
داوری آثاری که به مرحله ارزیابی رسیده اند، از روز جمعه سوم اسفندماه شروع شده است و برگزیده ها غروب دوشنبه ششم اسفندماه معرفی می گردند. هیات داوران این دوره، متشکل از کارشناسان ملی و بین المللی بوده است. از داوران بین المللی میتوان به «بابی جورماواتی» از اندونزی، «نورماروکسانا آماریلا» از آرژانتین، «ساندیپ کومار» از هند و «سیتی چای اسمانچات» از تایلند اشاره نمود. داوران ملی هم شامل اردشیر مجرد تاکستانی، محمدتقی آشوری، محمدحسن گلچین پور و دیگر اساتید برجسته هستند.
از خصوصیت های قابل توجه جشنواره سال جاری، نمایش آثار فاخر و با کیفیت از هنرمندان برجسته بود؛ آثاری که بیشتر «تک نسخه» و حتی غیرقابل تکرار هستند و به نظر می رسد راه یافتن این آثار تا این مرحله، آنچنان که مریم جلالی، معاون صنایع دستی گفته است مسیر ورود به حراج صنایع دستی را طی می کند.
تأکید بر روش تولید بومی و سنتی، جنبه های زیست محیطی و پایداری و خصوصیت های فرهنگی خاستگاه اثر از ملاک های انتخاب به شمار می آید، با این وجود به قول برخی هنرمندان، آثاری هستند که صنایع دستی به شمار می آیند اما مجوز ورود به جشنواره فجر صنایع دستی برای آنها هنوز صادر نشده است و از مرحله ارزیابی باز مانده اند. یکی از هنرمندان شرکت کننده در نهمین جشنواره صنایع دستی که در زمینه ساخت سنتی ساز فعالیت دارد و اثرش به مرحله ارزیابی رسیده است، به ایسنا می گوید: چهار سال پیش هم در این جشنواره شرکت کرده بودم اما به علت قرار نداشتن سازسازی در دسته بندی های داوری، اثری در این بخش مورد بررسی قرار نگرفت اما سال جاری، با اضافه شدن این رشته به بخش رقابتی، ساخت ساز به بخش داوری راه یافته است، که این یک پیشرفت مهم در جشنواره است.
این آثار سال جاری در سه طبقه از موزه هنرهای زیبا در کاخ سعدآباد به معرض نمایش گذاشته شد، اما نوپا بودن این جشنواره و همینطور در دسترس نبودن مکان نمایش آن (کاخ سعدآباد)، این جشنواره جوان فجر را به اندازه دیگر جشنواره های فجر چندان بر سر زبان ننداخت. مشاهدات ایسنا از این جشنواره و گفتگو با برخی هنرمندان حاضر در آن هم گویای آن می باشد که جشنواره صنایع دستی بعد از 9 دوره برگزاری همچنان به تبلیغ و معرفی بیشتری نیاز دارد تا در قامت جشنواره های فجر درآید.
طبق آن چه مشاهده و به ایسنا گفته شد بیشتر بازدیدکنندگان جشنواره صنایع دستی هم دانشجویان و دانش آموزان بودند. دانشجویانی که از آنها پرس وجو شد، از سوی دانشگاه های خود و اغلب از رشته صنایع دستی به نمایشگاه آمده بودند. نظرات آنها در مورد آثار متنوع بود؛ برخی آثار را جالب و حرفه ای دانسته و برخی دیگر تحت تاثیر مهارت بالای هنرمندان قرار گرفته بودند، به صورتی که برخی احساس می کردند امکان دارد هیچگاه به چنین سطحی نرسند. از طرفی، برخی دانشجویان این نمایشگاه را الهام بخش می دانستند و آنرا فرصتی برای تصور آینده حرفه ای خود ارزیابی کردند.
با وجود این که آثار برگزیده از همه استان ها در این نمایشگاه حضور دارد اما فراوانی آثار عرضه شده از استانهای تهران، اصفهان و فارس بیشتر به چشم می آید و به نظر می آید با عنایت به نگاهی که جشنواره فجر در معرفی و پشتیبانی از هنرهای سنتی دارد، لازم است هنگام ارزیابی برای راه یافتن آثار به جشنواره فجر، گستره جغرافیایی هنرهای سنتی و صنایع دستی ایران بیشتر مدنظر قرار گیرد.
از خصوصیت های قابل توجه این دوره از جشنواره فجر صنایع دستی، امکان رای گیری دیجیتال برای آثار بود. در کنار هر اثر، نام هنرمند، نوع اثر و استان محل فعالیت او درج شده و بارکدی درنظر گرفته شده بود تا بازدیدکنندگان بتوانند با اسکن آن، به اثر مورد علاقه خود رای دهند. این شیوه نه تنها تعامل بیشتری میان بازدیدکنندگان و آثار ایجاد کرده، بلکه به هنرمندان هم بازخورد مستقیمی از مخاطبان عرضه کرده است.
از بخش های جنبی جشنواره، برگزاری نمایشگاه فروش صنایع دستی است که در محوطه بیرونی موزه هنرهای زیبا در کاخ سعدآباد برگزار شده است. در این نمایشگاه، از هر استان یک نماینده حضور داشت که آثار خود را، شامل ظروف سرامیکی و سفالی، میناکاری، گلیم، فرش، سفره کردی، صنایع چوبی و صدف سازی، برای فروش عرضه نموده اند.
با این وجود، بیشتر فروشندگان از شرایط این نمایشگاه ناراضی بودند. تأکید بیشتر آنها بر این بود که محل برگزاری نمایشگاه مناسب نبوده است؛ چونکه دسترسی به آن دشوار بوده و مسیر و امکانات محدودی برای رفت وآمد دارد. همچنین، زمان برگزاری جشنواره و نمایشگاه صنایع دستی آن با انتقاد زیادی همراه بود، به قول هنرمندان شرکت کننده، برگزاری جشنواره و نمایشگاه در فصل سرما و همینطور در ایام ابتدایی هفته (شنبه تا دوشنبه) سبب کاهش چشم گیر تعداد بازدیدکنندگان شده است. ازاین رو، خیلی از فروشندگان در نمایشگاه جنبی جشنواره فجر به ایسنا گفتند در چند روز برگزاری این جشنواره آنچنان فروشی نداشته اند که حتی هزینه های رفت وآمدشان جبران شود.
جشنواره بین المللی فجر صنایع دستی هرچند تلاش دارد نشان دهد فرصتی برای نمایش و معرفی آثار هنرمندان ایرانی است و نقاط قوتی مانند کیفیت بالای آثار، اضافه شدن قسمتهایی جدید به داوری و امکان رای گیری دیجیتال دارد، اما چالش هایی هم در برگزاری آن به چشم می آید؛ انتخاب زمان و مکان نامناسب برای نمایشگاه فروش صنایع دستی، همچون انتقادات جدی شرکت کنندگان بود که می تواند در دوره های بعدی مورد توجه قرار گیرد. افزون بر این، نیاز است در رابطه با ماهیت آثاری که به جشنواره راه می یابند و ملاک های انتخاب و سر انجام آنها، بیشتر اطلاع رسانی شود و این جشنواره جوان به مردم بیشتر معرفی شود.
عکس ها از نازنین کارگر، خبرنگار ایسنا
منبع: safargoo.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب