میراث فرهنگی ناملموس، راهکاری برای مقابله با تغییرات اقلیمی
به گزارش سفرگو، اصفهان تغییرات اقلیمی یکی از مهم ترین چالش ها برای همه کشورهای جهان است و راهکاری که میتوان به منظور زندگی و در مقابل این چالش پیدا کرد، بر مبنای دانش سنتی ایجاد می شود که در منطقه یا زیرمنطقه‌ی آسیای غربی و مرکزی خیلی قوی است و بخشی از میراث فرهنگی ناملموس به حساب می آید.
این بخشی از جملاتی بود که در آئین افتتاحیه نشست تخصصی زیرمنطقه ای «میراث فرهنگی ناملموس، تاب آوری در مقابل تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن در آسیای غربی و مرکزی با تاکید ویژه بر نقش فعالان غیردولتی» بیان شد که سه شنبه (۲۵ مهرماه) در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان برگزار گردید.
در شروع این نشست، آتوسا مؤمنی، رئیس مرکز مطالعات منطقه ای محافظت از میراث فرهنگی ناملموس آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو در تهران، اظهار کرد: ارتباط متقابل میان پاسداری از میراث ناملموس و تغییرات اقلیمی هم اکنون ازجمله موضوعات دارای اولویت در اجرای کنوانسیون ۲۰۰۳ است.
او افزود: میراث فرهنگی از ظرفیتهای بی بدیل و حافظه تاریخی زیسته جوامع برای رسیدن به توسعه پایدار برشمرده شده و مولود و روح میراث فرهنگی ملموس تاریخی ما در جهان هم از دیر باز به پشتوانه تعامل صحیح انسان با طبیعت، با انتقال بین نسلی و مبتنی بر نیاز انسان بر پاسخ به محیط و اقلیم حاکم در آن، حیات خویش را تداوم بخشیده است.
رئیس مرکز میراث فرهنگی ناملموس اظهار داشت: آن چه امروز بعنوان میراث فرهنگی ناملموس بشری در جهان برای ایجاد تعادل میان انسان، طبیعت و مواهب سرزمینی پیشتاز است، پشتوانه تفکر و اندیشه جوامع خالقی است که همواره در ایجاد سازگاری و انعطاف پذیری انسان با سیاره زمین در تلاش بوده است. آن چه منتج به حس هویت فرهنگی و دستاوردهای بشری می شود، پیوند میان ملت ها و جوامع انسانی است که همانا میراث زنده جاری در حیات بشری بوده که مرزها را درنوردیده و با تکریم فرهنگ های دیگر و با پاسداری از حرمت های آئینی، ارمغان آورنده‌ی صلح میان ملت ها می شود و راهکارهای خلق، بازآفرینی، پاسداری و انتقال بین نسلی را تضمین می نماید.
مؤمنی تصریح کرد: امروز در انبوه تغییرات اقلیمی و سوانح و نتایج ناشی از آن، راه بازگشت به گذشته و تجارب تاریخ مند انسان را به تمسک گرفته و برای پایداری استقرارگاه های هویت مند بشری از الگوهای مبتنی بر دانش و تجربه بهره خواهیم برد. رسالت مرکز میراث ناملموس در گردآوری و انتشار اطلاعات در مورد فعالیتهای پاسدارانه، برنامه ریزی برای تدوین روش های مطالعه و تحقیق در مورد پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس بوده که با هدف شناسایی و ترویج اقدامات پاسدارانه صورت می گیرد.
او اشاره کرد: لازم به ذکر است که مرکز تهران در تلاش است که با همکاری مرکز بین المللی شبکه سازی اطلاع رسانی میراث ناملموس در منطقه آسیا و اقیانوسیه، اقدامات مؤثری را در جهت تقویت انتقال و انتشار میراث ناملموس نسبت به شبکه سازی در بین جوامع محلی، گروه ها و افراد، به کاربرده و به این هدف از راه مبادرت به برگزاری نشست های منطقه ای و تقویت شبکه های بین المللی و منطقه ای فعال در حوزه تبادل اطلاعات در جهت پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس، جامه عمل بپوشاند.
او ضمن اشاره به این که این نشست در نظر دارد تدوین یک روش پژوهشی، پروژه های آزمایشی و هم چنین شناسایی اقدامات پاسدارانه خوب را در ارتباط با تغییرات اقلیمی و اثرات آن در کشورهای زیر منطقه ای مرکز شامل ارمنستان، ایران، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه و افغانستان و با حضور داوری متخصصان حوزه آسیا و اقیانوسیه، کره جنوبی، ژاپن و اندونزی بر عهده گیرد، خاطرنشان کرد: لازم است که فرسایش خاک، تخریب و حتی ناپدید شدن بخش های قابل توجهی از زمین را درنتیجه‌ی از بین رفتن منابع طبیعی، و به تبع آن جابجایی افراد را هم جزو آثار مخرب تغییرات اقلیمی دانست.
مؤمنی اضافه کرد: همان گونه که در کمیته میراث فرهنگی ناملموس در یونسکو به آن اشاره شده، ارتباط متقابل میان پاسداری از میراث ناملموس و تغییرات اقلیمی، هم اکنون ازجمله موضوعات دارای اولویت در اجرای کنوانسیون ۲۰۰۳ بوده که می تواند عاملی کمک کننده در رفاه حال اجتماعات محلی باشدف و امید است که در این جلسه به بهترین نتایجی که در این اهداف برنامه ریزی شده، دست پیدا کنیم.
اصفهان، شهری با داستان های ناگفته‌ی بسیار
همچنین مژگان ایزدی، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان اظهار داشت: بنا بر نظر یونسکو، میراث فرهنگی، فراتر از آثار تاریخی و عناصر مادی بوده و بُعد ناملموس آن هم شامل سنت های شفاهی برگرفته از آداب ورسوم اجتماعی، آیین ها، جشنواره ها، هنرهای نمایشی و دانش و توانایی های ساخت صنایع دستی است.
او اضافه کرد: امروز باکمال تأسف شاهد جنگ وکشتار بزرگ و ناجوانمردانه ای در دنیا هستیم که نمی توان نسبت به آن بی تفاوت بود. رژیم غاصب صهیونیستی در پاسخ به شکست نظامی اخیر خود بر جبهه مقاومت، با حملات وحشیانه شبانه روزی به وسیله سلاح های نامتعارف، خانه های فلسطینی ها را بر سر زنان، کودکان و سالخوردگان نوار غزه تخریب و با قطع آب، برق و ممانعت از ورود دارو و مواد اولیه، مبادرت به مجازات دسته جمعی ساکنان این منطقه محروم کرده که علاوه بر نسل کشی ملتی مظلوم، اثری از میراث ملموس و ناملموس فرهنگی در این سرزمین هم باقی نخواهد گذاشت.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان اظهار داشت: بنا بر نظر یونسکو، میراث فرهنگی فراتر از آثار تاریخی و عناصر مادی بوده و بُعد ناملموس آن هم شامل سنت های شفاهی برگرفته از آداب ورسوم اجتماعی، آیین ها، جشنواره ها، هنرهای نمایشی و دانش و توانایی های ساخت صنایع دستی است. میراث فرهنگی ناملموس نشانه ای از خصوصیت مهم تمدن بشری شناخته شده و اصالت فرهنگی قوی بوده که سبب درک عمیقی از فرهنگ مقصد خواهد شد و به نوبه خود مزیت رقابتی جدی بر عرصه گردشگری میراث و جذب توریسم است.
ایزدی ضمن اشاره به این که میراث ناملموس فرهنگی احساس هویت مشترک برای جوامع است، تصریح کرد: این میراث بنیادی ترین وجه حیات اجتماعی و فکری ملت ها، منشأ هویت ها و تنوع وهم چنین ترویج کننده احترام به تنوع فرهنگی و خلاقیت بشری است. ارزش میراث فرهنگی ناملموس تنها بعنوان یک کالای فرهنگی، بر اساس رقابتی و به علت انحصاری بودن یا خاص و بی همتا بودن آن نیست؛ بلکه اشتراکاتی در میراث فرهنگی ناملموس مشاهده می شود که سبب گفتگو، انسجام و همبستگی اجتماعی جوامع بافرهنگ های متفاوت خواهد بود.
او خاطرنشان کرد: امروزه گردشگری فرهنگی بخش مهمی از تقاضای جهان گردشگری را به خود اختصاص داده و ایران با بهره مندی از تنوع فرهنگی، مذهبی، زبانی و پهنه وسیع جغرافیایی و بنای تاریخی، دارای میراث فرهنگی ناملموس فراوانی بوده و اصفهان هم بعنوان شهر جهانی صنایع دستی درزمینه های متعدد میراث ملموس و ناملموس فرهنگی نگین حلقه ایران زمین است.
ایزدی در انتها اظهار داشت: به امید روزی که با توسعه میراث فرهنگی ناملموس به منزله منبع گردشگری پایدار، میزبان دوستداران فرهنگ و ادب فارسی در ایران و بخصوص اصفهان، شهری با داستان های ناگفته‌ی بسیار باشیم.
اصفهان و اصفهانی کیفیتی است از رویای شهر ایرانی اسلامی
سپس علیرضا ایزدی، مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی کشور با بیان این که هر کسی ایران را نبیند دنیا را ندیده است و هر کسی اصفهان را نبیند ایران ندیده و درنتیجه دنیا را ندیده است، به قرائت پیام عزت الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به شرح زیر پرداخت:
«فرهنگ، دانایی مردمان این سرزمین در اهلیت یافتن با محیط اطرافشان بهترین مولفه برای شناخت جوامع است که ظهور و بروز آنرا در میراث فرهنگی میتوان نظاره کرد. به تعبیری میراث فرهنگی ملموس و ناملموس این سرزمین، آینه ای پیش روی فرهنگ است که وجود ارزشهای مادی و معنوی آنرا به تصویر می کشد، اما در این میان میراث فرهنگی ناملموس در مقایسه با میراث فرهنگی ملموس، ماندگار، پویاتر و از اهمیت بالاتری برخوردار می باشد.
آثار و ابنیه تاریخی بعضاً از چرخه حیات خارج می شوند اما میراث فرهنگی ناملموس در تداوم و انتقال خود همواره معاصر شده و نسل به نسل منتقل و منجر به ساخت فرهنگی جامعه خواهد شد. میران فرهنگی ناملموس در جان و ناخوداگاه مردم و جوامع بروز می کند و نمی توان در تکوین و یا ضایع کردن آن اراده ای را دخیل کرد. بنابراین است که همواره سیاحان و گردشگران از گذشته دور تا حال همواره از سفر به ایران متحیر می شوند، چون که تجربه ملاقات با ایرانی ها متفاوت می باشد. تجربه لقاء فرهنگی که از جنس گفتگو و دلربایی و برخواسته از سنت های وابسته به ریشه های هویتی این سرزمین است.
اصفهان و اصفهانی کیفیتی است از رویای شهر ایرانی اسلامی که در دوره صفوی محقق شد و میراث فرهنگی ناملموسی در بنیان شهر متجلی گردید. مبحث مهمی که در ادبیات جهانی در سالیان اخیر تکرار می شود تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن در مناطق مختلف کره خاکی است. این مورد از دو جنبه قابل بررسی است؛ نخست جریانات طبیعی که از زمان خلقت این منظوعه زیستی وجود داشته و بشر نقشی در پیدایش آن نداشته است، اما جنبه ای که مورد بحث قرار می گیرد تغییرات اقلیمی است که متاثر از مداخلات و در واکنش به آن صورت می گیرد. پیشنیان و گذشتگان در طول تاریخ الگوی مناسبی را برای ایجاد تعادل پایدار در محل سکونت خود یافته و به همزیستی مسالمت آمیزی رسیده بودند که نسل حاضر با هدف غلط گیری در طبیعت، مبادرت به برهم زدن آن نموده است.
الگوی آزموده شده ای که در چارچوب میراث فرهنگی ناملموس این سرزمین تعریف می شود، بهترین راه برای ادامه طریق و توسعه پایدار می باشد، چون که در دو راهی امتناع از زمینه و از بین رفتن و دیگری معاصر کردن سنت ها و اهل این سرزمین شدن، راه دوم منطقی تر خواهد بود.
مردم هم به بعنوان متولیان و ذی مدخلان اصلی، همواره نقش تعیین کننده ای در نیل به اهداف تعیین شده از جانب حاکمیت ها و دولت ها در جهت گفتمان سازی و جریان سازی خواهند داشت و از این حیث پرداختن و پررنگ کردن نقش فعالان غیر دولتی می تواند تضمین کننده اتخاذ بهترین تصمیم و اجرایی شدن آن در تمامی وجوه باشد. بی گمان تقویت نقش این بخش از جامعه در حکمرانی مطلوب جهت پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس و همینطور تاب آوری در تعییرات اقلیمی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد.
در بیستمین سال تصویب کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس نشست وزین «میراث فرهنگی ناملموس و تاب آوری در مقابل تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن در آسیای غربی و مرکزی، با تاکید ویژه بر نقش فعالان غیر دولتی» که به همت مرکز میراث ناملموس تهران برگزار می شود، فرصت مناسبی برای همفکری، تبادل تجربیات و آگاهی بخشی در میان کشورهای حوزه آسیای مرکزی و غربی است تا ضمن تحکیم مناسبات منطقه ای از مسیر رفیع فرهنگ، سه گانه میراث فرهنگی ناملموس، تغییرات اقلیمی و نقش فعالان غیر دولتی به بحث گذاشته شود و نقشه راه صحیحی از هم پوشانی اضلاع این مثلث پدید آورده شود.»
همینطور جی سونگ کیم، رئیس مرکز بین المللی اطلاع رسانی و شبکه سازی میراث فرهنگی ناملموس کره (ایج کپ) اظهار داشت: این نخستین باری است که مرکز ایج کپ نشستی را در آسیا برپا می نماید. به همین جهت ممکن شما حضور داشته باشند که با فعالیت های ایج کپ آشنایی نداشته باشد. ایچ کپ از مراکز مقوله‌ی دوم پونسکو است که تحت موافقت نامه ای میان دولت کره و یونسکو در سال ۲۰۱۱ به منظور پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس منطقه‌ی آسیا اقیانوسیه در جمهوری کره تأسیس شد.
او افزود: دو عملکرد اصلی ایچ کپ عبارتند از اطلاع رسانی و شبکه سازی، که در این خصوص ما به تولید محصولات ویدئویی در حوزه میراث فرهنگی ناملموس و همینطور به دیجیتالی کردن داده های آنالوگ با هدف ترویج میراث فرهنگی ناملموس از راه بستری برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات مشغول هستیم.
رئیس مرکز بین المللی اطلاع رسانی و شبکه سازی میراث فرهنگی ناملموس کره بیان نمود: ایچ کپ با بخش اموزش یونسکو هم در حوزه همکاریهای بین بخشی مشارکت می کند و همان طورکه می دانید اموزش، عاملی کلیدی در کنوانسیون ۲۰۰۳ محسوب می شود؛ بنابراین ما همکاریهای بسیارنزدیکی با ذی مدخلان دیگر در حوزه آموزش هم داریم.
همکاری در سطح بین المللی، تنها راهکار مقابله با تغییر اقلیمی
در ادامه این نشست، ژانت بلیک، رئیس موسسه باغ پارسی میراث زنده و مشاور جهانی یونسکو ضمن تبریک بمناسبت تصویب کنوانسیون ۲۰۰۳ یونسکو، بیان نمود: همه ما باید خیلی خوشحال باشیم که این کودک بزرگ شده و هم اکنون جوان است و راه افتاده، اما هنوزهم ما چیزهای دیگری در این حوزه یاد می گیریم و این جلسه کمک می نماید تا چطور در زمینه میراث فرهنگی ناملموس بهتر کار نماییم.
او افز. د: بعضی وقت ها در یونسکو من را بعنوان مادر این کنوانسیون خطاب قرارداده اند، اما مادر واقعی این کنوانسیون در این نشست نشسته اند و من فقط همکاری کردم تا این فرزند به دنیا بیاید. ما در سال ۱۹۹۸ میلادی همکاری در این حوزه را شروع کردیم تا پیش نویس متن کنوانسیون تهیه شد و یونسکو از اجرایی شدن این کنوانسیون حمایت کرد. من خیلی خوشحالم که اینجا متخصصان و همکاران و خانواده‌ی میراث فرهنگی ناملموس جمع شدیم.
بلیک اظهار داشت: ما می دانیم که تغییرات اقلیمی یکی از مهم ترین چالش ها برای همه کشورهای جهان است و ما برای پاسخ به این چالش فقط یک راه داریم که آن، همکاری در سطح بین المللی است. ما می دانیم میراث فرهنگی ناملموس بعنوان یک منبع کلیدیِ خیلی مهم اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. بر این اساس لازم است که با عنایت به مبحث پایداری زیست محیطی زندگی کرد تا بتوان در مقابل چالش تغییر اقلیمی، راهکاری به منظور زندگی پیدا کرد و آن راهکار بر مبنای دانش سنتی ایجاد می شود که بخشی از این میراث فرهنگی ناملموس است.
رئیس موسسه باغ پارسی میراث زنده و مشاور جهانی یونسکو تاکید کرد: ما می دانیم که در این منطقه یا زیرمنطقه‌ی آسیای غربی و مرکزی، این دانش سنتی خیلی قوی است؛ مخصوصاً در ارتباط با منابع طبیعی و ما تلاش می نماییم در این خصوص اطلاعات موثقی به دنیا عرضه نماییم و کار ما همین است.
او ضمن اشاره به پررنگ شدن جایگاه NGOها در سطح ملی و بین الملل در چنین نشست هایی، افزود: ما می دانیم که پاسخ دادن به چالش هایی مانند تغییر اقلیمی فقط با همکاری بین دستگاههای دولتی و غیردولتی محقق می شود و ما خیلی خوشحالیم که جایگاه سازمان های غیردولتی هم در این نشست پررنگ است؛ ضمن این که خوشحالم که قدم اول ما در شهر اصفهان و در سرزمین ایران آغاز شد.
در این جلسه همچنین، علی دارابی، قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور گفت: میراث ناملموس، آن روح شکوفا در گاهواره زمین است که می تواند به یمن حضور انسان و مواهب سرزمینی، چون مادری مهربان، طبیعت را در حدودوثغوری بیکران، در بین پاسداشتی پایدار، مصون بدارد.
او افزود: هنگامی که ما از میراث فرهنگی، تاریخ و تمدن ایرانی و در یک کلام از ایران فرهنگی یاد می نماییم، در واقع از ملت و تاریخی به قدمت بیشتر از هفت هزار سال و سابقه بیشتر از یک میلیون سال سکونت بشری ثبت شده، سخن می گوییم. در ایران بیشتر از یک میلیون اثر که تابحال موفق به ثبت ۳۵ هزارتای آن شده ایم. در لیست جهانی ثبت آثار در حوزه ملموس و ناملموس هم ایران جزو ۱۰ کشور نخست جهان قرار دارد که جدید ترین اثر ثبت شده در چهل و پنجمین نشست عمومی کمیته میراث جهانی یونسکو در ماه گذشته در ریاض بود و ۵۴ کاروانسرای ایرانی با اجماع همه کشورهای عضو هم ثبت جهانی شد.
قائم مقام وزارت میراث فرهنگی با اشاره به اینکه کاروانسراها یکی از شاهکارهای معماری و شهرسازی ایرانی ها است، اظهار داشت: کاروانسراها نقش اساسی در تأمین امنیت، جان پناه، اطلاع رسانی، تجارت، دادوستد در ادوار و زمانه های مختلف تاریخی داشته است. ما در ایران بیشتر از ۱۰۰۰ کاروانسرا داریم که ۷۰۰ مورد آن ثبت ملی و از این میان هم ۵۴ کاروانسرا در لیست جهانی یونسکو ثبت شده است.
دارابی ضمن اشاره به این که امروز جهان بر مدار ممتاز فرهنگ و میراث فرهنگی می چرخد، خاطرنشان کرد: همه دستاوردها و اختراعات بشری باید در خدمت حفظ و صیانت از این گنجینه فناناپذیر قرار گیرد؛ چونکه امروز در عصر ارتباطات و سرعت خیره کننده تکنولوژی و دگرگونی مناسبات جهانی، میراث فرهنگی و به صورت مشخص میراث ناملموس است که توانایی نقش آفرینی در گسترش صلح، دوستی، مودت، کاهش منازعات و درگیری ها را دارد و لازم است که پارادایم میراث ناملموس را به مثابه گفتمان قالب بشری برای عبور از سختی ها، مصائب، چالش ها و گسترش مهر، صلح و نو دوستی برای همه ملت ها فارغ از نژاد، ملیت و مذهب موردتوجه قرارداد.
او اضافه کرد: ما شاهد می باشیم که اگر در زمینه سیاست و مناسبات خارجی، تزاحم و تقابل میان بعضی از کشورها وجود دارد، در زمینه میراث ناملموس، همکاری جایگزین آن بوده و تدوین و ثبت پرونده های چندملیتی و مشارکتی کشورها با یکدیگر هم نمونه بارز این نوع همکاری سازنده است. بیستمین سالگرد تصویب کنوانسیون محافظت از میراث ناملموس به مثابه سندی هوشمند در راستی پاسداری از دستاوردهای عظیم انسان در دانش و فناوری و ترویج ارزش های فرهنگی، اجتماعی، هنری است که سبب برگزاری این نشست هم شده است.
معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور افزود: کشورهای مختلف باید تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی همچون سیل، زلزله، فرونشست، گردوغبار، بحران آب و ده ها مساله ازاین دست را با یاری یکدیگر حل کرده تا سیاره زمین به نفع زندگی بشری، با مخاطرات، بحران ها و خسارت های کمتری قابل سکونت و ادامه حیات باشد. همه ما بخصوص اعضای مرکز میراث ناملموس در آسیای غربی و مرکزی، بیش ازپیش محتاج همکاری، انتقال تجربه و یاری یکدیگر هستیم. میراث ناملموس ظرفیت پایان ناپذیر و گنجینه بزرگی بعنوان ثروت و دارایی های مشترک همه کشورهای عضو بوده و هنر استحصال از آن برای تاب آوری و تحقق زندگی زیبا هم انتظاری همگانی است.
او با اشاره به اینکه در عصر امروز رابطه معناداری میان اندازه دولت و جامعه مدنی وجود دارد، افزود: هرچقدر اندازه دولت کوچک تر و اندازه جامعه مدنی بزرگ تر باشد، نشانه بارزی از یک حکمرانی مطلوب و مدیریت موفق است. امروزه سمن ها، سازمان های مردم نهاد و تشکل های غیردولتی یا NGOها در خیلی از جوامع، ایفاگر نقش پیشران مسئولیت های اجتماعی هستند؛ بر این اساس هراندازه که این تشکل های غیردولتی قدرتمندتر، مستقل تر و کارآمدتر باشند، به همان میزان هم برای منافع ملی و مصالح جهانی کاربست بیشتری دارد.
قائم مقام وزیر میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تاکید کرد: عرصه میراث فرهنگی جایگاه نقش آفرینی فعالان غیردولتی است. قوانین، مقررات و سیاست ها باید این امر را یاری کرده و مدیران و مسؤلان هم عملاً آنرا موردحمایت قرار دهند و امیدوارم در این جلسه سازوکارهای مناسبی برای تحقق این مهم هم چاره اندیشی شود.
در انتها این آئین، ضمن قدردانی از میهمانان خارجی حاضر در نشست، از اساتید پیشکسوت هنر و معماری اصفهان آقایان احمد منتظر، عبدالله جبل عاملی، رضا بدرالسماء، منصور حافظ پرست و غلامعلی فیض الهی تقدیر گردید.
به گزارش سفرگو به نقل از ایسنا، نشست تخصصی زیرمنطقه ای «میراث فرهنگی ناملموس، تاب آوری در مقابل تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن در آسیای غربی و مرکزی با تاکید ویژه بر نقش فعالان غیردولتی» تا ۲۷ مهرماه در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان برگزار می گردد.
منبع: safargoo.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب