قدیمی ترین مدرسه دخترانه کشور، چشم انتظار توجه مسئولان
سفرگو: از گیلان دبیرستان دخترانه «فروغ» رشت به عنوان قدیمی ترین مدرسه تاریخی کشور سال 1384 ثبت ملی شده ولی سال هاست متروک و رها شده است. به مناسبت 120 سالگی این مدرسه، دانش آموختگان فروغ گردهم آمده و خواهان توجه مسئولان به این مدرسه هستند.
ستاره «فروغ» از وقتی روبه افول رفت که کاربری آموزشی اش را از دست داد. تن فرتوت و کهنسال قدیمی ترین مدرسه دخترانه کشور در رشت، بیش از آنکه از نامهربانی ها رنج بکشد، از وعده های مکرر خسته شده است. قدیمی ترین ساختمان مدرسه ای که به سبک نوین ساخته شد، در رشت قرار دارد.
مدرسه دخترانه فروغ رشت، هم به لحاظ ساختمان بنا و هم دانش آموختگانش یک استثنا است. مدرسه فروغ رشت در سال ۱۲۸۴ (و به روایتی۱۲۷۴) ازطریق یک انجمن خیریه آمریکایی در محله آفخرای رشت، ویژه تحصیل دختران ساخته شد. آن هم در شرایطی که تحصیل به سبک نوین تازه در کشور پاگرفته بود و عمدتاً در ساختمان های استیجاری کلاس های درس برپا می شد.
مدرسه فروغ رشت، پس از مدرسه ای که «طوبی آزموده» در تهران بنا نهاد، دومین مدرسه به سبک نوین است. مدرسه آزموده چندی بعد از تاسیس به آتش کشیده شد و بعدها مدارس دیگری همچون «ژاندارک» روی کار آمدند. ولی فروغ ۵۰ سال زودتر از ژاندارک در شهری بسیار دورتر از پایتخت ساخته شد. سال۱۲۸۴ خورشیدی اولین بار بانویی به نام«شولر»، به رشت آمد و آموزشگاهی برای تحصیل دختران دایر کرد.
این مدرسه که در ابتدا دروس خانه داری، خیاطی و کودکیاری به دختران می آموخت، در سال ۱۳۱۲ توانست مجوز دبیرستان را دریافت کند. در شهریور ۱۳۱۹به سبب فرمان دولت وقت، کلیه آموزشگاه های خارجی تعطیل شد و زیر نظر وزارت فرهنگ به کار خود ادامه داد. بعد از آن نام مدرسه آمریکایی با مدیریت «کوکب سهرابی» به «فروغ» تغییر نام داد. یک سال بعد بانو «مهکامه محصص لاهیجانی»، شاعره نامی گیلان و دوست پروین اعتصامی مدیریت مدرسه را برعهده گرفت.
ساختمان تاریخی مدرسه ای که پس از انقلاب ۱۳۵۷، به نام «۱۷شهریور» تغییرنام داد، هنوز برای دانش آموختگانش همان «فروغ» است. «فروغ» دانش آموختگانی همچون «روشنک نوعدوست» و«عزت فروزان» را تربیت کرد که بعدها دومین و سومین مدرسه نوین دخترانه یعنی «سعادت نسوان» و «تربیت نسوان» را در گیلان راه اندازی کردند.
دهه ۸۰ خطر تخریب از بیخ گوش ساختمان تاریخی مدرسه فروغ گذشت، قرار بود تخریب و از نو ساخته شود اما با تلاش بموقع نسترن کوچکی نژاد -مدیر وقت فروغ- و عده ای از فعالان فرهنگی، بنای فروغ ثبت ملی شد و بنای جدیدی در آخر حیاط ساخته شد. از آن تاریخ تاکنون، ساختمان فروغ کاربری آموزشی خودرا از دست داده است و مدیران آموزش وپرورش به عنوان مالک و مدیران کل میراث فرهنگی گیلان به عنوان متولی بناهای تاریخی، وعده های مکرری برای احیا و تغییرکاربری این بنا داده اند. ایجاد موزه آموزش و پرورش، موزه موسیقی و این آخری، اقامتگاه سنتی!
اما در هیاهوی این وعده ها، دانش آموختگان قدیمی ترین مدرسه رشت، با تشکیل سازمان مردم نهاد، تلاش دارند مسئولان را متوجه موقعیت ممتاز این بنای تاریخی کنند. دانش آموختگانی که فروغ در ایجاد شخصیت علمی و توانمندی های اجتماعی آنها نقش داشته، حالا گردهم آمده اند تا تن رنجور فروغ را جانی باردیگر بخشند.
در گردهمایی دانش آموختگان فروغ که به مناسبت ۱۲۰ سالگی تأسیس این مدرسه در یکی از تالارهای شهر برگزار گردید، دانش آموختگان فروغ طی اطلاعیه ای از آموزش وپرورش خواستند تا نسبت به مرمت و احیاء ساختمان متروک فروغ اهتمام ورزیده و از این بنای فاخر باردیگر استفاده آموزشی شود. شبنم وفایی نشاط، آتوسا پدرام، هلن حقدوست، لیلی جمشیدی، نسترن کوچکی نژاد، هایده برادران جمیلی، دکتر مریم انشایی و پوریا همتی در تشکیل این سازمان مردم نهاد و برگزاری گردهمایی اخیر نقش به سزایی داشتند.
پوریا همتی که قبل از این نیز تجربه ایجاد سازمانی مردم نهاد و احیاء مدرسه تاریخی بهشتی (مدرسه پسرانه شاهپور) را داشته است، در گفتگو با ایسنا عنوان کرد: گردهمایی دانش آموختگان فروغ به مناسبت ۱۲۰ سالگی این مدرسه تاریخی انجام شد تا مسئولان را متوجه نقش مهم این بنای آموزشی در پرورش علمی و تربیتی دختران این شهر نماییم.
این فعال فرهنگی اضافه کرد: فروغ، دانش آموزانی را تربیت کرده که خیلی از آنها با تحصیلات عالیه، خدمات بهادار ای به جامعه ایران و جهان داشته اند. دکتر آذراندامی، کاشف واکسن وبای التور، تنها یکی از این نام آوران است.
همتی، با اشاره به گردهمایی دانش آموختگان فروغ اشاره کرد: وقتی فرزندان نسل جدید همراه والدین خود که حالا مدراج علمی را طی کرده اند، در این مراسم حاضر شدند، تاثیر مثبتی بر نسل جدید داشت و هدف ما هم همین بود که نگذاریم علم اندوزی و کوشش برای کسب مدارج علمی برای خدمت به جامعه، جای خودرا به دیگر مناسبات غیرعلمی بدهد.
وی تصریح کرد: در این مراسم از برخی معلمان فروغ تجلیل شد که خود از دانش آموختگان فروغ بودند. در این مراسم، دانش آموختگان فروغ از متولیان امر خواستند تا بار دیگر به این مادر پیر و دلسوز توجه کرده و اجازه ندهند بیش از این ساختمان تاریخی فروغ متروک و بی استفاده رها شود و در شرایطی که کشور با کمبود سرانه آموزشی روبه رو است، از این بنا بار دیگر به عنوان مدرسه دخترانه استفاده گردد.
شادی مسرور چهر، از دیگر فعالان برگزاری این مراسم هم به خبرنگار ایسنا اظهار داشت: ۱۲۰ سالگی تأسیس فروغ فرصتی بود تا انجمن دانش آموختگان آن میزبان فارغ التحصیلان، فعالان مختلف حوزه های فرهنگی و اجتماعی این عرصه باشد.
این فرهنگی اضافه کرد: این مراسم با این هدف انجام شد که نشان دهیم خاستگاه تعلیم و تربیت چقدر در ساختار علمی و فرهنگی این کشور مهم می باشد. در این گردهمایی، دختران شاد دانش آموز روز گذشته فروغ، خود بانوانی فرهیخته و توانمند شده اند و می خواهند شادابی را باردیگر به فروغ بازگردانند. تعدادی از دانش آموزان روز گذشته امروز، شهرت ملی و جهانی دارند و برخی نیز رخ در نقاب خاک کشیده اند.
مسرورچهر اشاره کرد: در حالی جشن ۱۲۰ سالگی فروغ را پشت سر گذاشتیم که علاوه بر قدردانی از بنیانگذاران و اساتید، خواهان حفظ و نگهداری این بنای باارزش -که دیگر جان و رمقی برایش باقی نمانده- حائز اهمیت می باشد.
وی با اشاره به این که برای این مراسم متولیان امر نیز دعوت شده بودند، اظهار داشت: متاسفانه متولیان امر در این مراسم حضور نیافتند. پرواضح است که تحقق اهداف این انجمن یعنی احیاء باردیگر فروغ با کاربری آموزشی، نیازمند یاری و توجه ویژه از طرف همه مقامات ذیربط خصوصا مسئولان دلسوز آموزش وپرورش است.
دو دهه است، ستاره«فروغ» به خاموشی نشسته است. از همان وقتی که قرار شد مدرسه را نوسازی کنند، با تلاش همان دخترانی که در این مدرسه درس خوانده بودند، خطر تخریب کامل از بیخ گوش فروغ گذشت و دهم اسفندماه ۱۳۸۷ و به شماره۲۴۳۷۹ در لیست آثار ملی ثبت گردید.
چند سال بعد با سلسله گزارش های انتشار یافته در رسانه ها، فروغ در تمام کشور بر سر زبان ها افتاد، خصوصاً وقتی اردیبهشت سال ۱۴۰۰، مستند «فروغ، کوچه بن بست» به کارگردانی فرشته توکلی، در جشنواره فیلم های مستند میراث فرهنگی یادگار، صاحب مقام شد. اما حاصل این تلاش ها تنها بازدیدها و تصاویر یادگاری مدیران گیلان و مسئولان تراز اول کشور از ساختمان تاریخی فروغ بوده که تا حالا وعده شان برای احیا و تغییرکاربری نتیجه نداده است و امیدواریم کارزار حمایتی دانش آموختگان فروغ، ثمر دهد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب