به گزارش سفرگو، یکی از آیین های مهم در ماه محرم و صفر، برگزاری آیین چاووش خوانی است که در بعضی از شهر های کشور همچون کاشان اجرا می شود آیینی که سه سال پیش بعنوان میراث ناملموس به ثبت رسید.
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ سوگواری برای زنان و مردان بزرگ تاریخ در رثای آزادی و انتقال پیام آنها در ایران سبقه ای طولانی دارد. ایرانی ها برای این افراد از مرگ سیاوش گرفته تا دوده پیامبر (ص) آیین های مختلفی برگزار می کنند که طولانی ترین و با اهمیت ترین آنها مراسم عزا در رثای امام حسین (ع) و خاندان اوست که دو ماه محرم و صفر را دربرمی گیرد و همه مردم در شهر های مختلف ایران به شیوه های مختلف برای آن مراسمی برگزار می کنند که به صورت معمول با نذر هم راه است. دهه اول محرم بیشترین مراسم در کشور برگزار می شود که خیلی از آنها بعنوان میراث ناملموس کشورمان به ثبت ملی رسیده اند. بسیاری از این آئین ها خاص و دیدنی هستند بنا بر این گردشگران زیادی غیر از مردم همان شهرها، خواستار شرکت در این مراسم می شوند و در سالهای اخیر هم توریستهای خارجی زیادی متقاضی شرکت در این مراسم شده اند. یکی از آئین های محرم که در روزهای مانده به اول این ماه اجرا می شود، چاووش خوانی است.
چاووش خوانی، رسم شعرخوانی به آواز با آدابی خاص در بدرقه و استقبال حج گزاران و زائرین است در ایام نزدیک به ماه محرم و در روزهای اواخر ذی الحجه، دعوت به زیارت مزار امام حسین (ع) توسط مردم کاشان به انجام می رسد مضمون شعر معروف «هر که دارد هوس کرب و بلا بسم اللّه» هم در همین چاووش خوانی ها شنیده می شود. از تاریخچه چاووش خوانی در کاشان اطلاعات زیادی در دست نیست اما بعضی می گویند که قدمت آن به دوره صفویه یا شاید قبل از آن برمی گردد. چراکه همیشه رسم بر این بوده که پیرمردی با محاسن سفید، پرچم عزای سید الشهدا را بر دوش گرفته و در بازار راه می رفته و چاووش خوانی می کرده است و حالا هم به همین شکل اجرا می شود. نخستین دسته سوگواری که برای عزاداری به بازار شهر می رود، دسته «چاووش عزا» است که در آخرین روز ماه ذی الحجه یعنی یک روز قبل از شروع ماه محرم در بازار شهر مردم را از رسیدن ماه محرم آگاه و هم کسبه و بازار را برای استقبال از هیئت ها و دسته های عزادار آماده می کند. این دسته متعلق به محله پشت مشهد کاشان است که نزدیک به یک قرن پیش به همت شخصی به نام مرحوم عزیزالله فراهی و برخی از مداحان و مرثیه سرایان کاشان تأسیس شده است.
در نوش آباد کاشان هم چاووش خوان سوار بر اسب، پیشاپیش تعزیه خوانان، چاووشی می کند. مردم کاشان همینطور در روز ۲۷ جمادی الثانی هم در سوگ سفیر دوده (ع) حضرت علی ابن محمد باقر (ع) می نشینند و برای او هم چاووش خوانی می کنند. چون معتقدند که وی به دعوت مردم کاشان و به نمایندگی از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) در کاشان مشغول تبلیغ تشیع بود که توسط عمال خلیفه اموی در سال ۱۱۶ هجری قمری به شهادت رسید. چاووش خوانی به شکل های مختلفی در شهر های ایران اجرا می شود بعنوان مثال چاووش خوانی یک از رسم های دیرینه در بوانات استان فارس است که در شروع ماه محرم و سوگواری حسینی به انجام می رسد. در این شهر مردم محلی چاووش خوانان را سفیر محرم نامیده اند و هرسال که این افراد در شهر حرکت می کنند تداعی کننده شروع محرم برای مردمان شهر بوانات است. چاووش خوانان از نقاط مختلف شهر حرکت کرده و به سمت «حسینیه امام صادق (ع)» رهسپار می شود و با تجمع در این حسینیه خبر از شروع ماه سوگواری حسینی می دهند. در برخی از شهرها هم چاووش خوانی بعنوان یک شغل ثبت شده است.